Praca zdalna nie wyklucza powstania zakładu do celów podatkowych na terytorium Polski
Elastyczna polityka pracy jest obecnie jednym z wiodących, globalnych trendów na rynku pracy. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje formułę pracy zdalnej z domu pracownika, czyli – “home office”. Taki schemat jest również niezwykle popularny wśród firm, które pozyskują swoich pracowników za granicą.
Oprócz trudności natury technicznej i organizacyjnej, pracodawca oferujący możliwość pracy zdalnej powinien brać pod uwagę również inne ważne czynniki, jak np. konsekwencje podatkowe pracy zdalnej. Zwłaszcza w przypadku, gdy praca wykonywana jest z miejsca zamieszkania pracownika położonego na terytorium innego kraju.
Rodzi to ryzyko powstania zakładu do celów podatkowych.
Taka opinia została przedstawiona m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydanej dnia 17 lutego 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.655.2021.2.BD).
Stan faktyczny
O wydanie opinii zawnioskowała niemiecka spółka konsultingowa zajmująca się wsparciem organizacji w procesach rekrutacyjnych oraz rozwojem i pozyskiwaniem pracowników na szczeblach menedżerskich. Spółka oprócz pracowników z Niemiec zatrudnia również obywateli polskich zamieszkujących stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W zakresie ich pracy znajdują się głównie czynności administracyjnie takie jak: wsparcie dla klientów (spoza granic Polski), zarządzanie projektami, zapewnienie ciągłości świadczonych usług. Jako miejsce prowadzenia pracy zgłoszone zostało miejsce zamieszkania pracowników w Polsce. Nie zostało ono jednak oznaczone jako siedziba spółki niemieckiej, czy też miejsce do spotkań z klientami spółki.
Wnioskodawca zgłosił się do Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) z prośbą o wydanie opinii, czy w związku z powyższym stanem na terytorium Polski powstanie zakład niemieckiej spółki, co będzie wiązało się z uaktualnieniem obowiązku wnioskodawcy w zakresie odprowadzania podatku CIT na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Spółka niemiecka jednocześnie uznała, że w jej opinii zakład do celów podatkowych nie powinien powstać, uzasadniając swoje stanowisko brakiem stałej siedziby na terytorium Polski, a zadania pracownicze klasyfikując jako mające jedynie charakter pomocniczy i przygotowawczy.
Opinia
W wydanej interpretacji indywidualnej Dyrektor KIS uznał stanowisko niemieckiej spółki za nieprawidłowe.
Odwołuje się w swojej opinii do komentarza zawartego w Modelowej Konwencji OECD (MK OECD), opisującego dwie kluczowe cechy zakładu: stałość placówki
i realizowanie za jej pośrednictwem działań, które nie mają jedynie charakteru pomocniczego czy przygotowawczego.
Do powstania stałej placówki według komentarza do MK OECD niezbędne jest łączne spełnienie trzech warunków:
- istnienie miejsca – placówki, gdzie działalność jest prowadzona
- stały charakter placówki, czyli posiadanie przez nią stopnia trwałości
- wykonywanie za pośrednictwem placówki działalności gospodarczej przedsiębiorstwa
W oparciu o powyższe wytyczne do zaistnienia zakładu niezbędne jest istnienie więzi geograficznej pomiędzy placówką, a miejscem rozumianym jako określone pomieszczenie, mieszkanie lub też wydzielona przestrzeń, pomimo iż pracodawca nie posiada tytułu prawnego do takiej przestrzeni.
Dodatkowo w ocenie KIS czynności wykonywane przez pracowników mają charakter regularny, stały, o czym świadczy przekazanie do dyspozycji pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony sprzętu komputerowego, co bezpośrednio prowadzi do powstania stałej placówki, a zatem mieszkanie pracownika staje się stałą placówką.
Na podstawie analizy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę organ podatkowy wykazał też, że czynności prowadzone przez polskich pracowników spółki nie posiadają wyłącznie przygotowawczej lub pomocniczej formy. Natomiast wykonują oni zadania tożsame z podstawową działalnością spółki niemieckiej.
Kumulatywne spełnienie trzech warunków komentarza do Modelowej Konwencji OECD jest w świetle opinii Dyrektora KIS wystarczającą przesłanką do uznania, że na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dojdzie do powstania zakładu do celów podatkowych, a tym samym obowiązku podatkowego dla spółki.
Podsumowanie
Reasumując, jeżeli pracownicy wykonują swoją pracę zdalnie, z domów, a wykonywane przez nich zadania nie kwalifikują się do działań o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym, wówczas zachodzi ryzyko powstania zakładu do celów podatkowych.
Do powstania zakładu nie jest więc istotne wykorzystywanie odrębnej przestrzeni np. wynajętego biura, jak również posiadania tytułów prawnych do tych pomieszczeń.
Również przekazanie do dyspozycji pracowników w systemie home office sprzętu, np. komputerowego, wiąże się z możliwością powstania stałej placówki.
Dlatego zagraniczni pracodawcy powinni na bieżąco analizować warunki zatrudnienia i zakres pracy swoich pracowników wykonujących pracę zdalnie w Polsce, bądź innych krajach. Ta sama zasada dotyczy rodzimych przedsiębiorców, którzy powierzają pracę w tym systemie obcokrajowcom, bądź zagranicznym podwykonawcom.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym osób prawnych CIT art. 4a pkt 11 (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406)
- Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisana w Berlinie dnia 14 maja 2003 r., art. 5 (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90)
Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:
DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI
ELŻBIETA NARON
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix
***
