Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy
Ustawa z dnia 9 lutego 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych weszła w życie z dniem 22 lutego 2024 r.
Nowelizacja ustawy z 12 marca 2022 r. dotyczącej wsparcia dla obywateli Ukrainy w kontekście sytuacji w ich kraju wynika z decyzji Rady UE z 19 października, która przedłużyła ochronę tymczasową dla uchodźców z Ukrainy do 4 marca 2025 r. Według dotychczasowych przepisów, obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski między 24 lutego 2022 r. a 4 marca 2024 r., mają legalny pobyt. Rząd przedłużył te zasady do 30 czerwca 2024. Jednocześnie planuje rozpocząć prace nad zmianami merytorycznymi oraz wydłużeniem terminu obowiązywania ustawy zgodnie z decyzją Rady UE – docelowo do 4 marca 2025 r. Przed przystąpieniem do tych prac planowane są konsultacje z jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi i innymi zainteresowanymi stronami.
Obecnie Ukraińcy, których pobyt jest uznawany za legalny i posiadają PESEL ze statusem UKR, mają prawo m.in. do:
- swobodnego dostępu do rynku pracy
- korzystania ze świadczeń rodzinnych
- dostępu do opieki zdrowotnej
- prowadzenia działalności gospodarczej
- dostępu do bezpłatnej publicznej opieki zdrowotnej i edukacji
- innych świadczeń socjalnych dla rodziców i opiekunów.
Zmiany w ustawie dotyczącej pomocy obywatelom Ukrainy w kontekście konfliktu zbrojnego na terytorium tego państwa obejmują przede wszystkim przedłużenie do 30 czerwca 2024 r.:
- okresu, w którym pobyt obywateli Ukrainy na terytorium RP, którzy przybyli z powodu działań wojennych na Ukrainie, jest uznawany za legalny.
- okresu, w którym tymczasowo można korzystać z niezgodnego z przepisami techniczno-budowlanymi, przeciwpożarowymi oraz higieniczno-sanitarnymi obiektu budowlanego dla zamieszkania zbiorowego obywateli Ukrainy.
- okresu ważności wydanych lub udzielonych obywatelom Ukrainy różnych dokumentów, takich jak wizy, zezwolenia na pobyt czasowy, karty pobytu oraz dokumenty tożsamości cudzoziemca.
- terminu, w którym obywatele Ukrainy muszą opuścić terytorium RP.
- okresu, w którym legalny pobyt obywateli Ukrainy na terytorium RP jest uznawany na podstawie wizy Schengen wydanej przez polski organ lub organ innego państwa obszaru Schengen, a także innych określonych dokumentów.
- okresu, w którym nie stosuje się przepisów dotyczących dochodu wymaganego w procedurach udzielania zezwoleń na pobyt czasowy osobom prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Dodatkowo, przepisy zawarte w artykule 2 ust. 10 i 11 wspomnianej ustawy nadal obowiązują, co dodatkowo wydłuża terminy uznawanego za legalny pobyt:
– do 31 sierpnia 2024 r. dla:
- osób korzystających z wychowania przedszkolnego, realizujących obowiązek szkolny lub nauki w dniu 30 czerwca 2024 r., a w przypadku osób niepełnoletnich – również ich rodziców lub opiekunów
- osób pobierających naukę w przedszkolu lub szkole funkcjonujących w ukraińskim systemie edukacji z wykorzystaniem metod nauczania zdalnego w dniu 30 czerwca 2024 r., a w przypadku osób niepełnoletnich – również ich rodziców lub opiekunów
- osób rozpoczynających naukę w szkole branżowej II stopnia, szkole policealnej lub szkole dla dorosłych nie później niż w roku szkolnym 2022/2023, a w przypadku osób niepełnoletnich – również ich rodziców i opiekunów.
– do 30 września 2024 r. dla:
- osób przystępujących do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym, a w przypadku osób niepełnoletnich – również ich rodziców i opiekunów.
Przedłużenie uprawnień dla personelu medycznego
W ustawie przewidziano także wydłużenie do 28 miesięcy (licząc od dnia 24 lutego 2022 r.):
- okresu, w którym obywatelowi Ukrainy, który uzyskał kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, można udzielić zgody na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty oraz przyznać tymczasowe prawo do wykonywania tych zawodów
- okresu, w którym minister właściwy do spraw zdrowia może nadać numer odpowiadający numerowi prawa wykonywania zawodu na wniosek lekarza lub lekarza dentysty, który uzyskał zaświadczenie o wykształceniu oraz zgłosił zamiar udzielania świadczeń zdrowotnych obywatelom Ukrainy
- okresu, w którym obywatelowi Ukrainy, który uzyskał kwalifikacje pielęgniarki lub położnej poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, można udzielić zgody na wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej oraz przyznać tymczasowe prawo do wykonywania tych zawodów.
Preferencje podatkowe przedłużone do końca roku
Nowelizacja zakłada kontynuację obowiązywania dotychczasowych preferencji podatkowych ro określonych w ustawach o podatkach dochodowych PIT i CIT do 31 grudnia 2024.
Preferencje podatkowe obejmują m.in.:
- możliwość odliczenia darowizn przekazanych po dniu 23 lutego 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na Ukrainie
- wyłączenie z przychodów wartości darowizn i nieodpłatnych świadczeń otrzymanych po 23 lutego 2022 r. w związku z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na Ukrainie
- zwolnienie z opodatkowania podatkiem PIT pomocy humanitarnej otrzymanej po 23 lutego 2022 r. przez obywateli Ukrainy, którzy opuścili swój kraj z powodu trwających działań wojennych i przybyli do Polski
- możliwość uznania za spełniony warunek określony w art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy PIT (dotyczący ośrodka interesów życiowych) na podstawie pisemnego oświadczenia osoby fizycznej o posiadaniu na terytorium Polski centrum swoich osobistych lub gospodarczych interesów
Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:
DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI
ELŻBIETA NARON
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix
***
