Dostawa energii elektrycznej do ładowania pojazdów elektrycznych w punktach publicznych traktowana jako dostawa towarów – wyrok TSUE

17 października 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał kolejny istotny wyrok dotyczący opodatkowania VAT w kontekście elektromobilności. Orzeczenie w sprawie C-60/23 (Digital Charging Solutions) potwierdziło, że dostarczanie energii elektrycznej w celu ładowania pojazdów elektrycznych w publicznych punktach ładowania jest traktowane jako dostawa towarów, nawet jeśli w proces zaangażowany jest pośrednik. Wyrok ma kluczowe znaczenie dla rozliczeń VAT w dynamicznie rozwijającym się sektorze elektromobilności.

Dostawa energii elektrycznej jako dostawa towarów

TSUE w wyroku wskazał, że zgodnie z art. 14 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE (zmienionej Dyrektywą 2009/162/UE), energia elektryczna w procesie ładowania pojazdów elektrycznych jest traktowana jako towar, a nie usługa. Wyrok ten jest zgodny z wcześniejszym orzeczeniem w sprawie C-282/22, w którym Trybunał stwierdził, że ładowanie pojazdów elektrycznych to świadczenie kompleksowe, którego dominującym elementem jest dostawa energii elektrycznej.

Kluczowe elementy tego świadczenia obejmują:

• Dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach do akumulatorów pojazdu.
• Udostępnianie infrastruktury ładowania (np. ładowarek publicznych).
• Wsparcie techniczne dla użytkowników.
• Aplikacje mobilne i systemy płatności, umożliwiające rezerwację punktów ładowania, podgląd transakcji i płatności.

Pomimo dodatkowych usług, takich jak aplikacje czy pomoc techniczna, dominująca rola dostawy towarów przesądza o kwalifikacji całego świadczenia.

Dostawa łańcuchowa i komis sprzedaży

Szczególnie interesującym wnioskiem z wyroku jest wskazanie, że w przypadku zaangażowania pośrednika, który zarządza dostępem do sieci ładowarek, mamy do czynienia z tzw. dostawą łańcuchową. Trybunał wyjaśnił, że energia elektryczna jest:

1. Najpierw nabywana przez operatora punktu ładowania.
2. Następnie odsprzedawana pośrednikowi (np. spółce Digital Charging Solutions).
3. Na końcu sprzedawana użytkownikowi końcowemu przez pośrednika.

Model ten został określony jako komis sprzedaży w rozumieniu art. 14 ust. 2 lit. c Dyrektywy VAT. Oznacza to, że pośrednik działa we własnym imieniu, lecz na rachunek użytkownika końcowego, co ma kluczowe znaczenie dla rozliczeń VAT.

Usługi dodatkowe – jedno świadczenie czy oddzielna usługa?

TSUE rozważył również, czy usługi dodatkowe, takie jak dostęp do aplikacji lub obsługa klienta, powinny być traktowane jako część dostawy towarów, czy jako odrębne usługi. Kryterium rozstrzygającym jest tutaj sposób naliczania opłat:

• Jeśli opłaty są naliczane proporcjonalnie do ilości zużytej energii, usługi dodatkowe stanowią element świadczenia głównego (dostawy energii).
• Jeśli opłaty są stałe, niezależne od ilości zużytej energii, usługi te należy opodatkować odrębnie.

Wyrok C-60/23 a wcześniejsze orzecznictwo

Wyrok wpisuje się w linię orzeczniczą TSUE, która kładzie nacisk na dominujący charakter dostawy energii w transakcjach związanych z ładowaniem pojazdów. Już w wyroku w sprawie C-282/22 Trybunał uznał, że ładowanie pojazdów elektrycznych, nawet bez udziału pośrednika, stanowi dostawę towarów. Ciekawym porównaniem jest orzeczenie w sprawie C-235/18 (Vega International), w której karty paliwowe zostały uznane za narzędzie służące do świadczenia usług finansowych, a nie dostawy towarów. Tymczasem w przypadku ładowania elektrycznego pośrednik jest traktowany jako sprzedawca energii, a nie usługodawca.

Wnioski

Wyrok TSUE w sprawie C-60/23 dostarcza istotnych wskazówek dla podmiotów działających w branży elektromobilności. Oto kluczowe wnioski praktyczne:

1. Dostosowanie umów do modelu komisu

Firmy pośredniczące w dostarczaniu energii elektrycznej (np. operatorzy platform zarządzających ładowaniem) powinny upewnić się, że ich umowy spełniają wymogi konstrukcji komisu. Należy jasno określić, że działają one we własnym imieniu, ale na rzecz użytkowników końcowych, co ma kluczowe znaczenie dla rozliczeń VAT.

2. Klarowne fakturowanie na wszystkich etapach transakcji

Zarówno operatorzy punktów ładowania, jak i pośrednicy muszą wystawiać faktury zgodnie z zasadami dotyczącymi dostawy towarów. Faktury powinny precyzyjnie rozróżniać między dostawą energii elektrycznej a świadczeniem usług dodatkowych.

3. Opodatkowanie usług dodatkowych

Firmy powinny przeanalizować sposób wyceniania usług dodatkowych, takich jak dostęp do aplikacji czy wsparcie techniczne. Jeśli opłaty za te usługi są stałe i niezależne od ilości pobranej energii, należy je traktować jako odrębne świadczenia, które podlegają osobnemu opodatkowaniu VAT.

4. Planowanie rozliczeń VAT

Przedsiębiorstwa muszą uwzględnić moment powstania obowiązku podatkowego w modelu dostawy łańcuchowej. Kluczowe jest tutaj ustalenie właściwego terminu wystawienia faktur oraz momentu ujęcia podatku VAT w rozliczeniach.

5. Zarządzanie ryzykiem podatkowym

Wyrok daje firmom narzędzia do obrony swoich praktyk podatkowych w przypadku sporów z organami podatkowymi. Przedsiębiorstwa powinny jednak przeprowadzać szczegółową analizę swoich modeli biznesowych i umów, aby zabezpieczyć się przed potencjalnymi niejasnościami dotyczącymi rozliczeń.

6. Uwzględnienie analogii z kartami paliwowymi

Choć wyrok dotyczy ładowania pojazdów elektrycznych, wskazuje kierunek, który może być pomocny w rozstrzyganiu kwestii związanych z kartami paliwowymi. Podobieństwa w strukturze transakcji mogą być argumentem za zastosowaniem podobnych zasad rozliczania VAT w innych modelach biznesowych.

Podsumowanie

Orzeczenie TSUE w sprawie C-60/23 wyznacza ważny kierunek w klasyfikacji VAT transakcji związanych z ładowaniem pojazdów elektrycznych. Choć wyrok wprowadza większą klarowność w opodatkowaniu dostaw towarów w elektromobilności, wciąż pozostają otwarte kwestie, takie jak szczegółowe rozliczanie usług dodatkowych czy potencjalne zastosowanie akcyzy. Firmy działające w tej branży powinny dostosować swoje praktyki biznesowe i umowy do wytycznych wynikających z tego orzeczenia, aby uniknąć ryzyka podatkowego i skutecznie zarządzać rozliczeniami VAT.

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:

Zadaj pytanie »

DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI

ELŻBIETA NARON
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix

***