Wsparcie dla powodzian. Na co mogą liczyć poszkodowani?

Powódź w Polsce a wsparcie dla poszkodowanych. 0% stawka VAT dla darowizn towarów i usług, odroczenie płatności podatku VAT oraz zaliczek na PIT i CIT, zwolnienie z cła, możliwość wystąpienia o umorzenie lub odroczenie niektórych zobowiązań podatkowych, wsparcie w spłatach rat dla posiadaczy kredytów mieszkaniowych, 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby oraz środki na remont lub odbudowę budynku gospodarczego i budynku mieszkalnego – to tylko część możliwości, jakie oferuje państwo w ramach pakietu pomocowego dla osób i firm dotkniętych wrześniową powodzią w Polsce.

Pakiet pomocy dla powodzian. Najważniejsze informacje

Wsparcie dla powodzian zaproponowane przez rząd obejmuje m.in.:

• 2 mld zł przewidziane na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem i usuwaniem skutków klęsk żywiołowych
• środki na wypłatę zasiłków celowych dla województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego i lubuskiego
• planowane przekazanie rezerwy w wysokości 738 mln zł dla gmin objętych powodzią
• doraźna pomoc do 10 tys. złotych oraz do 200 000 zł na remont i odbudowę budynków
• jednorazowy zasiłek losowy w kwocie 1000 zł dla opiekunów dzieci
• dodatkowe dni urlopowe dla pracowników objętych powodzią
• wydłużenie terminów płatności najważniejszych podatków dla przedsiębiorców
• możliwość wystąpienia o umorzenie zobowiązań podatkowych w trybie przewidzianym w Ordynacji podatkowej
• bezzwrotna i nieopodatkowana pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, przez okres 12 miesięcy, dla poszkodowanych w powodzi, posiadających kredyt mieszkaniowy
• 0% stawka VAT dla darowizn towarów i usług przekazywanych w związku z pomocą poszkodowanym oraz materiałów budowlanych na odbudowę lub remont nieruchomości zniszczonych wskutek powodzi.

Podatkowe wsparcie i ulgi dla poszkodowanych w powodzi

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 września 2024 r. wydłużyło przedsiębiorcom, których dotknęła powódź, terminy płatności najważniejszych podatków, czyli VAT, PIT i CIT.

W przypadku VAT odroczenie zapłaty obowiązuje do 25 stycznia 2025 r., a w PIT i CIT dotyczy ono zaliczek na podatki należne w okresie sierpień-grudzień 2024 r. Przedsiębiorcy poszkodowani w powodzi, którzy posiadają miejsce zamieszkania lub siedzibę albo zarząd oraz prowadzą działalność na terenach gmin objętych stanem klęski żywiołowej, rozliczą podatek dochodowy dopiero w zeznaniu rocznym. Odroczenie dotyczy także podatku za pracowników poszkodowanych firm, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, podatku minimalnego od budynków oraz podatników CIT, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy.

Dodatkowo przesunięciu uległ termin składania miesięcznych i kwartalnych deklaracji VAT za okres wrzesień-październik 2024, informacji podsumowujących oraz JPK-VAT do 25 listopada 2024 r. Wciąż można również wystąpić o umorzenie zobowiązań podatkowych w trybie przewidzianym w Ordynacji podatkowej.

Wszyscy poszkodowani w powodzi mają również wydłużone terminy złożenia deklaracji i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz złożenia zeznań i zgłoszeń w podatku od spadków i darowizn – do 31 stycznia 2025 r. Dotyczy to deklaracji, których termin upłynąłby od 19 września do 31 października 2024 r.

17 września 2024 r. weszło natomiast w życie rozporządzenie Ministra Finansów wprowadzające 0% stawkę VAT dla darowizn towarów i usług przekazywanych na rzecz poszkodowanych na skutek powodzi, np. żywność, koce, śpiwory czy wynajem agregatów prądotwórczych. Mogą z niej skorzystać przedsiębiorcy przekazujący darowizny dla ofiar powodzi za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego (OPP), jednostek samorządu terytorialnego (JST), podmiotów leczniczych i Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Stawka 0% może być stosowana dla darowizn w okresie 12 września – 31 grudnia 2024 r.

Od 24 września 2024 r. do 31 marca 2025 r. obowiązuje też rozporządzenie umożliwiające stosowanie 0% stawki VAT dla darowizn materiałów budowlanych przekazywanych na rzecz poszkodowanych, których nieruchomości uległy zniszczeniu z powodu powodzi.

Zwolnienie z cła i VAT dla towarów importowanych oraz inne udogodnienia

Kolejnymi udogodnieniami dla powodzian, wprowadzonymi przez Ministerstwo Finansów, są:

• zwolnienie z cła, któremu podlega import artykułów pierwszej potrzeby (np. żywność, lekarstwa, odzież) przeznaczonych do nieodpłatnej dystrybucji wśród osób potrzebujących przez organizacje państwowe lub uprawnione organizacje charytatywne czy dobroczynne.
• zwolnienie z VAT, stosowane wyłącznie w przypadku obowiązywania zwolnienia z cła, które obejmuje import m.in.: leków, odzieży, środków spożywczych przez organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne statutowo powołane do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej.

Zwolnienie z cła obowiązuje na podstawie art. 61 rozporządzenia Rady (WE) nr 1186/2009. By z niego skorzystać organizacje charytatywne lub dobroczynne muszą spełniać warunki zawarte w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 marca 2011 r. Nie muszą natomiast posiadać statusu OPP. Warunki oraz zasady stosowania zwolnienia z VAT dla towarów importowanych zostały określone w art. 61 ust. 3-8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Należy pamiętać, że zwolnienia z VAT i cła nie dotyczą importu: tytoniu i wyrobów tytoniowych, kawy i herbaty oraz pojazdów mechanicznych innych niż ambulanse.

Przedsiębiorcy poszkodowani w powodzi mogą również liczyć na odliczenie lub zwrot kosztów zakupu kasy fiskalnej (w wysokości 2000 zł) i przesunięcie terminów na ich zgłoszenie. Zaś w przypadku nieodpłatnego przekazania na własność poszkodowanym przedsiębiorcom środków trwałych lub sfinansowania ich zakupu, mogą oni zaliczyć w koszty uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne do końca 2025 roku.

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi zakłada również zwolnienie z podatków dochodowych dotyczących przychodów poszkodowanego, otrzymanych na usuwanie skutków powodzi z tytułu:

• nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń
• darowizn, do których nie ma zastosowania ustawa o podatku od spadków i darowizn
• pomocy uzyskanej z różnych tytułów wymienionych w ustawie.

Wsparcie kredytobiorców poszkodowanych w powodzi

Rząd w ramach pakietu pomocowego dla powodzian pomyślał również o kredytobiorcach. Poszkodowani w powodzi, posiadający kredyt mieszkaniowy, którzy zaciągnęli go na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, mogą skorzystać z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). Warunkiem jest choćby czasowa utrata możliwości korzystania z domu lub lokalu mieszkalnego oraz gdy kredytowany dom czy mieszkanie zostały uszkodzone lub zniszczone w trakcie powodzi.

Aby skorzystać z pomocy FWK, należy do 31 grudnia 2024 r. złożyć wniosek do banku lub SKOK. Fundusz Wsparcia Kredytobiorców będzie bezzwrotnie, przez 12 miesięcy, spłacał raty kredytu. Co ważne, pomoc jest niezależna od wysokości raty i waluty, w której udzielono kredyt hipoteczny.

Pomoc doraźna i środki na remont, odbudowę budynków

Zgodnie z rządową specustawą powodziową do 10 tys. zł pomocy doraźnej może otrzymać rodzina, która została dotknięta powodzią. Na tę kwotę składa się:

• do 8 tys. zł z pomocy społecznej;
• 2 tys. zł zasiłku powodziowego.

Poszkodowani w powodzi mogą także wnioskować o bezzwrotne środki na remont lub odbudowę uszkodzonych budynków:

• do 100 tys. zł na remont, odbudowę budynków gospodarczych;
• do 200 tys. zł na remont, odbudowę budynku mieszkalnego.

Wniosek o zasiłek celowy i środki na remont lub odbudowę uszkodzonych budynków można złożyć w ciągu 30 dni od powodzi, zaś o zasiłek powodziowy do 15 marca 2025 r. Aplikować o wszystkie te środki można w MOPS lub GOPS albo urzędzie miasta czy gminy.

Jednorazowy zasiłek losowy, dodatkowy płatny urlop

Poszkodowani mogą także aplikować o wypłatę zasiłku losowego w wysokości 1000 zł – przysługuje on opiekunowi dziecka, niezależnie od jego dochodów, kształcącego się w trybie dziennym w celu zaspokojenia jego potrzeb edukacyjnych.

Pracownik poszkodowany w powodzi otrzyma także prawo do dodatkowego płatnego urlopu w wymiarze do 20 dni na usuwanie skutków żywiołu. Pracodawca będzie mógł uzyskać częściowo zwrot kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne za czas tego urlopu z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Dodatkowo osoby dotknięte powodzią mogą skorzystać z podwojonej liczby dni urlopu na żądanie oraz wykorzystać urlop w wymiarze godzinowym.

Natomiast w przypadku, gdy żłobek, szkoła czy inna placówka wychowawcza, do której uczęszczało dziecko lub osoba z niepełnosprawnością uległy zniszczeniu, nie działają lub są w trakcie remontu bądź odbudowy, opiekunowie otrzymają dodatkowe środki na czas ich zamknięcia – zasiłek opiekuńczy w wysokości 80 proc. wynagrodzenia.

Pomoc dla powodzian. Gdzie i jak uzyskać informacje? Przydatne kontakty

W celu uzyskania informacji dotyczących uprawnień osób i firm poszkodowanych w powodzi, warto zadzwonić na Infolinię Krajowej Administracji Skarbowej:

• (+48) 22 330 03 30 (z telefonów komórkowych);
• 801 055 055 (z telefonów stacjonarnych).

Konsultanci KAS pracują od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-18.00.

Co istotne, poszkodowani podatnicy mogą składać wnioski w dowolnym najbliższym urzędzie skarbowym, jak i w tworzonych specjalnie w tym celu tymczasowych punktach obsługi podatników. Organy podatkowe mają rozpatrywać wnioski powodzian w pierwszej kolejności, a zaświadczenia dla poszkodowanych mają być wydawane „od ręki”.

Podstawa prawna:

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:

Zadaj pytanie »

DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI

ELŻBIETA NARON
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix

***