Nowa rola Sądu Unii Europejskiej w sprawach podatkowych i celnych
Od 1 października 2024 r., nastąpiły istotne zmiany w strukturze sądowniczej Unii Europejskiej dotyczące rozpatrywania spraw z zakresu podatków i ceł. Na mocy nowelizacji statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), obowiązującej już od września 2024 r., odpowiedzialność za rozstrzyganie w sprawach związanych z VAT, akcyzą, cłem oraz klasyfikacją towarów została przeniesiona na Sąd Unii Europejskiej (Sąd UE). Co więcej, Sąd UE zajmie się także pytaniami prejudycjalnymi dotyczącymi odszkodowań dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, opóźnień lub odwołań lotów, a także sprawami związanymi z unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (ETS).
Zmiany w pytaniach prejudycjalnych i procesie weryfikacji
Nowelizacja nie zmienia sposobu kierowania pytań prejudycjalnych – nadal będą one trafiać do TSUE, który zweryfikuje, czy dane pytanie kwalifikuje się do rozpatrzenia przez Sąd UE. Jeśli sprawa dotyczy obszarów podatkowych, celnych czy innych nowych kompetencji Sądu UE, trybunał przekaże ją do właściwego sądu. Co istotne, w sytuacjach, gdy pytania prejudycjalne mogą wpłynąć na jedność lub spójność unijnego prawa, Sąd UE skieruje je z powrotem do TSUE, aby trybunał mógł zachować pełny nadzór nad jednolitością interpretacji prawa Unii.
Rola Sądu UE i skład sędziowski
Sąd UE, składający się z 54 sędziów (po dwóch z każdego państwa członkowskiego), zyskał większe kompetencje w rozstrzyganiu spraw podatkowych i celnych. Decyzja ta jest efektem rosnącej liczby spraw z tego zakresu – między 2017 a 2022 rokiem około 20% pytań prejudycjalnych dotyczyło właśnie tych tematów. Jednak tylko nieliczne miały znaczenie dla jedności unijnego prawa, co dodatkowo argumentowało potrzebę zmian.
Wpływ nowelizacji na polskie przepisy podatkowe
W Polsce podjęto już pierwsze kroki dostosowania przepisów do nowej rzeczywistości prawnej. Zmiany będą konieczne szczególnie w kontekście przepisów ordynacji podatkowej, które obecnie odnoszą się do orzeczeń TSUE. Teraz, gdy kompetencje w sprawach podatkowych przejmuje Sąd UE, przepisy te mogą wymagać dostosowania, by uwzględniały nowy podział obowiązków między TSUE a Sądem UE.
Podsumowanie
Zmiany w strukturze sądowniczej UE w zakresie spraw podatkowych i celnych to krok ku usprawnieniu procesu decyzyjnego w sprawach, które rzadko wpływają na jedność unijnego prawa, a zarazem mają duże znaczenie operacyjne dla krajów członkowskich. Przeniesienie odpowiedzialności na Sąd UE może przyspieszyć i usprawnić orzekanie w takich sprawach, zapewniając bardziej efektywne funkcjonowanie systemu sądowniczego Unii Europejskiej.
Jeśli mają Państwo pytania dotyczące opisanego tematu lub potrzebują Państwo dodatkowych informacji – zapraszamy do kontaktu:
DZIAŁ DS. RELACJI Z KLIENTAMI
ELŻBIETA NARON
Główny Konsultant
ds. relacji z klientami
Grupa getsix
***
